Karşılıksız çek tutarı 2015’in ilk döneminde yüzde 48’i aşan oranda artış gösterdi. Hayata geçeli 1 hafta olan karekodlu çek uygulamasına dair ise henüz istatistiksel veri yok.
Türkiye’nin özgün finansal uygulamalarından biri olarak hayata geçirilen “karekodlu çek”kullanıma girdi. Yeni uygulamaya ilişkin veriler henüz istatistiklere yansımadı ancak diğer yandan 2015’in ilk beş ayındaki karşılıksız çek tutarı sorunun ciddi boyutlara vardığını, ticari hayata büyük darbe vurduğunu gözler önüne serdi. Ocak-Mayıs döneminde karşılıksız çek tutarı geçen yılın ayın dönemine göre yüzde yüzde 48.5’luk artışla 10 milyar 761 milyon liraya yükseldi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) Kredi Kayıt Bürosu ile birlikte hayata geçirdiği karekodlu çek uygulamasında bir hafta geride kaldı. Karşılıksız çek riskinin azaltılması ve iç piyasada ticaretin daha sağlıklı yapılabilmesi amacıyla 15 Haziran’da resmen başlayan karekodlu çek uygulaması henüz tam yaygınlaşmadı. Bu nedenle kısa vadede istatistiklere yansıyan bir sonuç yok.
Karşılıksız çekte yükselme eğilimi 2015’te tavan yaptı
Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Salih BEZCİ, karşılıksız çek dolayısıyla yaklaşık 8 bin kişinin hapis cezası aldığını ve “ekonomik suça ekonomik ceza” ilkesinin uygulanmasının gündeme geldiğini hatırlattı. Ardından 2012’de karşılıksız çek miktarının arttığını hatırlatan BEZCİ, “Yeni Çek Kanunu ile hapistekiler kurtuldu ancak yasa ticari kesimi memnun edemedi. Çünkü yeni bir kontrol mekanizması oturtulamadı. Hapis cezası olumsuz da olsa bir ödeme motivasyonu ortaya koyuyordu. Kredi Kayıt Bürosu altında Çek Raporu Sunum Sistemi kullanılmaya başlandı. İşadamlarımızın çek keşidecisinin geçmiş ödeme bilgilerini görebileceği düşünüldü ancak sistem işlemedi. Sonuçta çek itibarlı bir ödeme aracı olmaktan çıktı” görüşünü vurguladı. Karekodlu çek sisteminin bu arayışların bir neticesi olarak ortaya çıktığını belirten BEZCİ, “Karekodlu sistemle kimden çek alınacağı çok iyi bilineceği için ticari hayata yansıması pozitif olacak. Çek bir ödeme aracı olarak kaybettiği itibarı yeniden kazanabilecek” diye konuştu.
